Rutin taramaların tam zamanı: Tatil yorgunluğu demeyin…

Yazın rehavetiyle ötelenen sağlık kontrolleri ve rutin muayeneleri yapmak için şehre dönüşün gerçekleştiği bugünler çok ideal. Ailenin tüm fertlerinin ihmal etmeden taramadan geçmesi, sağlıklı bir yaşama “merhaba” demeye yardımcı oluyor.

Yazı: Ayşegül Uyanık Örnekal

Bazıları tatile devam etse de birçokları için yazın sonu geldi. Okulların açılacağı tarih yaklaştıkça şehre dönüş de hızlanıyor. Sonbahara girdiğimiz bugünlerde bir yandan şehir hayatına adapte olurken, diğer yandan da bedenimizi dinlememiz önem taşıyor. Hal böyle olunca rutin sağlık kontrollerini de yaptırmak gerekiyor. Kronik ya da rutin takip gerektiren hastalığı olan kişilerin bu dönemde kendini iyi hissettikleri için ilaçlarını düzenli kullanmadığını ya da kontrollerini ihmal edebildiğini söyleyen Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Akif Öztürk, yaz dönemi bittikten sonra yani herkes evine döndüğünde ihmal edilen sağlık problemleriyle yeniden yüzleşmenin kaçınılmaz olduğuna dikkat çekiyor: “Rutin sağlık kontrolleri içinse herhangi bir sağlık sorunu olmasına gerek yok. Genel kontroller; herhangi bir hastalıkla ilgili risk altında olup olmadığınızı ya da var olan bir hastalığınızı önceden tespit etmeye yardımcı olabiliyor. Kişinin geçmişine, yaşam tarzına ve fiziksel özelliklerine uygun biyobelirteçlerin sonuçları ise sağlığını iyileştirmek için gerekli adımları atmaya yardımcı oluyor.” Uzm. Dr. Öztürk, tatil dönüşü karşılaşılabilecek sorunlar ve özellikle dikkat etmesi gereken kişilerle ilgili bilgileri Formsanté okurları için anlattı.

Kronik hastalıklara dikkat!

Orta ve ileri yaş grubundaki insanlarda genellikle kronik hastalıklara rastlanıyor. Diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıklar daha sık görülüyor. Bununla birlikte yaz aylarında kullanılması gereken ilaç düzenleri bozulabiliyor. Ayrıca özellikle diyabet hastaları beslenmesine çok dikkat etmediyse şeker düzeyleri yükselebiliyor. Dolayısıyla diyabet ve hipertansiyon gibi kronik hastalıkları olan kişilerin tatil sonrası genel sağlık durumunun değerlendirmesi büyük önem kazanıyor.

Tatil sonrası kilo kontrolü önemli

Yaz döneminde özellikle her şey dahil konseptiyle yapılan tatillerde aşırı kilolu ve obez kişilerin beslenme şekli bozulabiliyor. Dolayısıyla yapılacak tıbbi muayene, hem kilo kontrolünde gelinen son noktayı, hem de kilo kontrolü için gelecek dönemde yapılacak planlamayı sağlamaya yardımcı oluyor. Bununla birlikte tansiyon ve kolesterol gibi değerlere bakılarak, eşlik edebilecek diğer hastalıklar açısından da risk durumu değerlendirmesi yapılarak gerekli önlemlerin alınması sağlanabiliyor.

Sıcak hava sıvı dengesini bozmamalı

Özellikle yaz döneminde vücut sıvı elektrolit dengesi çok kolay bozulabiliyor. Bu durum da mevcutta hasarlı olan böbreklerde daha fazla soruna yol açabiliyor. Kalp rahatsızlığı olan hastalar yine yaz döneminde yüksek sıcaklığa bağlı olarak vücut sıvı ve elektrolit dengesinde oluşabilecek değişimlerden kolaylıkla etkilenebiliyor. Yine kalp ve damar hastalıkları açısından risk grubunda bulunan, yüksek kolesterolü olan, tedavi gören veya görmeyen hastalar, tatil döneminde diyetlerine dikkat etmeyerek kolesterol seviyelerini ihmal edebiliyor. Dolayısıyla bu gruptaki hastaların da tatil sonunda mutlaka tıbbi kontrolden geçmesi gerekiyor.

Grip aşısı ihmal edilmemeli

COVID-19 pandemisi, mevsimsel gribi unutturmuş olsa da sonbaharla birlikte yine grip konuşulacak gibi duruyor. Dolayısıyla grip aşınızı ihmal etmeyin. Gribin ciddiye alınmadığı için aşıya ihtiyaç duyulmadığı düşünülse de aslında her yaş grubunu etkileyebilen ciddi bir sorun olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Öztürk, şöyle devam ediyor: “Özellikle bağışıklık sistemi zayıf, kronik hastalığı olanlar ile yaşlılar ve gebeler açısından aşı çok daha önemli. Koronavirüs ile ortak belirtileri olması ve karıştırılabileceği için grip aşısı yaptırmak yaşanabilecek kafa karışıklıklarının da önüne geçiyor. Dolayısıyla tatil dönüşü yapılacaklar listesinde grip aşısının olması büyük önem taşıyor.”

Eklem ağrıları önemsenmeli

Özellikle masa başı çalışan ve egzersiz rutini olmayan kişiler için tatil döneminin hareketli ortamı bazı sorunlara neden olabiliyor. Bu dönemin yoğun egzersizleri farkında olmadan zarar verebiliyor. Dolayısıyla eklemlerde, omuz ya da boyun bölgesinde oluşabilecek ağrıların dikkate alınarak kontrol edilmesi gerekiyor.

Mide-bağırsak sorunlarında vakit kaybedilmemeli

Yemek, tatilin vazgeçilmezlerindendir. Dolayısıyla bu dönemde kişinin yeme rutininin dışına çıkması da son derece doğal! Bu değişim ve belki de seçilen ürünlerdeki farklılıklar ise mide-bağırsak sorunlarına yol açabiliyor. Her ne kadar bunlar geçici sorunlara neden olsa da tatil dönüşü rahatsızlıklar devam ediyorsa ya da tekrarlıyorsa zaman kaybetmeden kontrol ettirmek önem taşıyor.

TATİL YORGUNLUĞU DEYİP GEÇMEYİN *

Her ne kadar tatilde amaç dinlenmek olsa da bazen çok yorucu olabiliyor. Tatil dönüşünde bu yorgunluğun bir süre daha devam etmesi normal. Ancak kendisini halen yorgun, bitkin ve enerjisi düşmüş hisseden kişilerin kan değerlerine bakılması gerekiyor. Çünkü yorgunluk, altta yatan tiroit, vitamin eksikliği ya da anemi gibi hastalıkların belirtisi olabiliyor.

ÇOCUKLUK ÇAĞI AŞILARI TAMAMLANMALI! *

Sağlık kontrolü gerektiren bir diğer grubu da çocuklar oluşturuyor. Çocuklarda yaz aylarında kısa süreli enfeksiyon kaynaklı hastalıklara sık rastlanıyor. Deniz, havuz veya sokakta arkadaş çevresiyle yakın temas ederek, toplu yerlerden alınan enfeksiyon etkenleri çocuklarda kısa süreli hastalığa yol açabiliyor. Özellikle de gastrointestinal sistemi etkileyen, ishale neden olabilen hastalıkların gündeme gelebileceğine dikkat çeken Uzm. Dr. M. Akif Öztürk, “Bu durum beslenme bozukluğu sonucu vitamin eksikliği riskini de beraberinde getiriyor. Dolayısıyla okul öncesinde, eylül ayının başlarında rutin kan değerlerine bakılması, gerekli vitamin düzeylerinde herhangi bir eksiklik ya da fazlalık varsa bu konuya eğilme fırsatı veriyor. Bununla birlikte çocukların da potansiyel sağlık sorunlarını önlemek için okul dönemi öncesinde genel kontrollerinin yapılması büyük önem taşıyor. Sağlık kontrollerine ek olarak, çocukların rutin aşılarının da kontrol edilip, eksiklerin tamamlanması gerekiyor” diyor.

İLGİLİ İÇERİKLER