2 bin yıldır kayıp olan dünyanın en eski yıldız haritası bulundu

Merve Aksan tarafından yayınlandı

25 Ekim 2022, 12:41 yayınlandı

Haberler
Foto Galeri
Dünya Haberleri
2 bin yıldır kayıp olan dünyanın en eski yıldız haritası bulundu

Fransa’da yapılan yeni bir çalışma yaklaşık 2 bin yıldır kayıp olan ve bilim tarihinde son derece büyük bir öneme sahip dünyanın en eski yıldız haritasını ortaya çıkardı. Bilim insanları, el yazmasındaki çizimlerin, MÖ 129’daki yıldızların konumuyla aynı hizada olduğunu kanıtladı. Ayrıca, araştırmacılar Corona Borealis takımyıldızının koordinatlarını haritada net bir şekilde okudu.

Millattan sonra 2. yüzyılda yaşayan gökbilimci Hipparchus tarafından derlenen yıldız haritası, sabit koordinatlarla gök cisimlerinin doğru konumlarını kaydetmeye yönelik tarihteki ilk girişim olarak kabul ediliyor.

Birçok eski belge gibi, yıldız haritasının nüshaları da yazıldıktan sonraki yüzyıllarda kayboldu ve buralardaki bilgiler sadece daha sonra kaleme alınınan eserlerdeki referanslardan biliniyordu.

Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nde (CNRS) profesör olan Victor Gysembergh liderliğindeki bir ekip, Mısır’daki Saint Catherine Manastırı’ndan gelen bir Ortaçağ Hıristiyan el yazmasının metninin altında Hipparchus’un yıldız haritasının çeşitli parçalarını keşfettiklerini duyurdu.

Sage Pub adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmanın yazarları, “Yeni bulgular bugüne kadarki en güvenilir kanıtları oluşturuyor ve Hipparchus’un yıldız haritasının yeniden inşasında büyük ilerlemeye izin veriyor” ifadelerini kullandı.

“BİLİMİN DOĞUŞUNDA ÖNEMLİ BİR KİLOMETRE TAŞI OLARAK KABUL EDİLİYOR”

Prof Dr. Gysembergh ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Hipparchus’un yıldız haritası, insanlık tarihinde sabit yıldızların konumlarını tam olarak ölçmek için yapılan ilk girişimdir. Söz konusu çalışma, evrenimizin sınırlarını ölçmek ve tahmin etmek için kolektif bir çaba olarak bilimin doğuşunda önemli bir kilometre taşıdı” değerlendirmesinde bulundu.

800’DEN FAZLA YILDIZI ELE ALIYOR

Bununla birlikte, Hipparchus’un yıldız haritası 800’den fazla yıldızın boylam ve enlemlerini belgeleyerek, onu iki koordinat kullanmayan önceki haritalardan ayırıyor. Uzun zamandır tarihe karışmış olmasına rağmen, araştırmacılar onun hem var olduğunu hem de daha sonraları, daha iyi bilinen astronomik metinleri etkilediğini belirtti.

Gysembergh, “Bu keşif, genellikle antik Yunanistan’ın en büyük astronomu olarak kabul edilen Hipparchus’un, bilinen diğer girişimlerden yüzyıllar önce göklerin haritasını gerçekten çıkardığını kanıtlıyor” dedi.

İZNİK’TE DOĞDU

Diğer taraftan gök bilimci Hipparchus hakkında günümüzde fazla bir şey bilinmiyor. Sadece bugünkü Türkiye’de o dönemle Bithynia İzmit Körfezi, İstanbul, Sakarya, Düzce ve Bursa arasında kalan bölge) olarak adlarılan bölgedeki bir şehir olan Nicea’da (İznik) doğduğu ve Rodos’ta öldüğü belirtiliyor.

Ancak, Hipparchus uzay hakkında çok şey yazdı, Sokrates öncesi filozoflardan, Samoslu Aristarkus, Eratosthenes Babil ve Mısır kaynaklarından ilham aldı.

CORONA BOREALIS TAKIMYILDIZI HAKKINDA

Kuzeyin Tacı olarak da bilinen Corona Borealis modern astronomların gökyüzünü böldüğü 88 takımyıldızından birine debiliyor. Ursa Major takımyıldızı ailesinin bir parçası olan Corona Borealis, Kuzey Yarım Küre’de en iyi temmuz ayında gözlemleniyor.